گز خوانسار (1، 2)
گزانگبین
Astracantha adscendens
(Boiss. & Hausskn.) Podlech
Family: Fabaceae (Papilionaceae)
Synonyms: Astragalus
adscendens Boiss. & Hausskn.
ریخت شناسی گیاه: درختچه‌ای،
چند ساله و خودرو با ساقه چوبی. ارتفاع 1-5/0 متر. ساقه‌های چوبی گیاه منشعب،
افزایش تدریجی تعداد شاخه‌ها از پائین به بالا. رشد شاخه‌ها بیشتر در جهت افقی و
کمی متمایل به طرف بالا، انتهای شاخه‌ها کرکدار. گلها به رنگ سفید متمایل به زرد و
هر دو پایه گل بر روی یک نهنج کرکدار. تولید گز خوانسار توسط فعالیت حشره‌ای بنام Psylla cymophila (Psyllidae) (این حشره در مرحله پورگی گزانگبین را بصورت رشته‌های خمیری
شفاف و بیرنگ نخی شکل دفع می‌کند و این رشته‌ها در مجاورت هوا منجمد شده و رنگ
سفید شکری بخود می‌گیرند) (2).
محل رویش: گیاه معمولاً در مناطق کوهستانی
زاگرس از غرب ارومیه تا زرد کوه و سبز کوه بختیاری پراکندگی دارد (1).
زمان برداشت قسمت مورد استفاده: گزانگبین
را در فصل تابستان (شهریور ماه) جمع‌آوری می‌کنند (3).
قسمت مورد استفاده: مان (2).
کاربرد درمانی: ملین، در تهیه فرمولهای غذایی
کودکان بکار می‌رود (2، 4).
آثار فارماکولوژیک مشاهده شده: مطلبی
یافت نشد.
احتیاط مصرف: در منابع احتیاط مصرفی برای آن
ذکر نشده است (2).
منع مصرف: در منابع منع مصرفی برای آن ذکر
نشده است (2).
ترکیبات شیمیایی: ساکارید
(فروکتوز)، موسیلاژ (5).
نحوه و میزان مصرف: به عنوان ملین
20 تا 60 گرم در روز با کمی آب مصرف می‌شود (4).
مصرف غذایی: از مواد اصلی تشکیل دهنده شیرینی
سنتی گز اصفهان می‌باشد و در تهیه فرمولهای غذایی کودکان بکار می‌رود (2).
نام تجاری دارو ساخته شده از گیاه: فرآورده دارویی ندارد (4).
منابع: