ختمی (1)
Alcea
rosea L
Family: Malvaceae
Synonyms: Alcea biennis Winterl
English
name: Marsh - Mallow
ریخت شناسی گیاه: گیاه پایا
سبز رنگ، ساقه نسبتاً ضخیم پوشیده از کرکهای زبر، منتهی به یک خوشه طویل و کم گل.
برگها دمبرگدار، سبز، پوشیده از کرک، قلبی شکل یا تقریباً مدور، برگ شاخههای
گلدار سه قسمتی. گلها تقریباً بزرگ، به رنگ صورتی – بنفش و دارای دمگل کوتاه (2).
محل رویش: در لاهیجان، رامسر و یا سایر نواحی
ساحلی گیلان پراکندگی دارد (2).
زمان برداشت قسمت مورد استفاده: گلها
در زمان شکفتن جمعآوری میشوند (3).
قسمت مورد استفاده: گلها (3).
کاربرد درمانی: قسمت
های مختلف این گیاه شامل برگ، ریشه و گل به عنوان دارو به کار می رود.ختمی دارای
خواص ضد سرفه، ضد سوزش سینه، ضد ورم معده، ضد تومور و ضد ویروس می باشد.فعالیت ضد
باکتریایی، ضد التهابی، جذب پلی ساکاریدها به دیواره های غشایی و کاهش سرفه از
خواص دیگر آن است (4).ریشه ختمی دارای اثر نرم کننده و آرام کننده است و در رفع
تحریکات جلدی و سرفه های شدید استفاده می شود (5).بیشترین کاربرد ختمی برای درمان
مشکلات تنفسی و برونشیت است که این خاصیت مربوط به لعاب گیاه است.همچنین عصاره
ریشه ختمی برای درمان سوختگی ها و زخم های پوستی مناسب است.از این گیاه برای سوزش
معده، سوء هاضمه، زخم معده، آنژین، سنگ کلیه، یبوست و دل پیچه نیز استفاده می شود ریشه
گیاه ختمی دارای موسیلاژ، فلاونوئید و گلیکوسایدها بوده و برگ آن حاوی کومارین
اسکوپولتین است.همچنین ریشه این گیاه حاوی ترکیبات دیگر از جمله آنتوسیانین،
آلتین،دی اکسی بنزوئیک اسید و سیانیدین می باشد.از جمله ترکیبات دیگر ریشه ختمی می
توان کوئرستین، کامپفرول، تانن، لسیتین، پکتین و استریول را نام برد
آثار فارماکولوژیک مشاهده شده: این
گیاه بر روی ویروسهای HIV – 1 و HIV – 2 اثر مهاری داشته است (5).
احتیاط مصرف: در منابع احتیاط مصرفی برای آن
ذکر نشده است (4).
منع مصرف: استفاده از این گیاه در زنان
باردار توصیه نمی شود. (6).
ترکیبات شیمیایی: نشاسته، موسیلاژ، پکتین، فلاونوئید، اسیدهای فنلیک،
ساکارز، آمینو اسید (آسپارژین) (4).
نحوه و میزان مصرف: به Althaea officinalis
مراجعه شود (3).
مصرف غذایی: مصرف غذایی ندارد (4).
نام تجاری دارو ساخته شده از گیاه: فرآورده دارویی ندارد (4).
منابع:
1- مظفریان، ولی الله. شناخت
گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391
2-
قهرمان، احمد. فلور ایران (جلد 7). موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، 1362: 286
3- Dent
bown. Encyclopedia of Herbs and other uses. 1996: 232
4- Ali Shah
SM, Naveed A, Akram M, Akhtar Shah P, Tariq Saeed, Khalil A,et
al.Pharmacological activity of Althaea officinalis L. J Med Plants Res
2011;5(24):
5- Sutovska M, Nosalova G, Sutovsky J, Franova S, Prisenznakova
L, Capek P. Possible mechanisms of dose-dependent cough suppressive effect of Althaea
officinalis rhamnogalacturonan in guinea pigs test system. Int J Biol Macromol.
2009;
6-Barnes J,
Anderson LA, Phillipson JD. Herbal Medicines: A Guide for Health Care
Professionals.The Pharmaceutical Press. 2002, pp: 112 - 1