Capsella
bursa-pastoris (L.)
Medik
Family: Brassicaceae
Synonyms: Thlaspi bursa-pastoris L. , Capsella
hyrcana Grossh
English
name: Shepherd's - purse
ریخت شناسی گیاه: گیاهی است
یکساله یا دو ساله، علفی، سبز به ارتفاع 50-40 سانتیمتر که ساقه‌ها غالباً
ایستاده، گاهی خیزان و ساده، برگها کامل، دندانه‌دار یا چند بخشی شانه‌ای و کم عمق
می‌باشد. گل‌ها سفید رنگ یا متمایل به صورتی، مجتمع
در گل آذین خوشه‌ای و میوه شکوفا، بدون باله و دانه پهن دراز است (2).
محل رویش: در گرگان، بندر گز، تهران و اطراف
آن، بین لاهیجان و بندر انزلی، خوی، باختران، همدان، اراک، اصفهان، بختیاری،
دورود، شوشتر، کرمان، کوه لاله زار، هویزه، بوشهر، شیراز، مشهد، نیشابور،
گنبدکاووس، جنگل گلستان و بصورت علف هرز در بیشتر نقاط می‌روید (2).
زمان برداشت قسمت مورد استفاده: در
تمام سال جمع‌آوری می‌شود (3).
قسمت مورد استفاده: سرشاخه‌های
هوایی گیاه (4).
کاربرد درمانی: بعنوان بند آورنده خونریزی،
ضدعفونی کننده مجاری ادرار و بطور سنتی برای درمان اسهال، هماتوری و التهاب مثابه
بکار می‌رود (4). دانه‌ها خاصیت قرمز کننده پوست و تاول‌زا دارند (5).
آثار فارماکولوژیک مشاهده شده: بواسطه
ترکیبات کولینرژیک موجود در گیاه، با مهار بتا – آدرنو رسپتورها، کاهش دهنده
فشار خون می‌باشد (4).
احتیاط مصرف: با درمان بیماریهای قلبی، فشار
خون (کاهش یا افزایش) در درمان تیروئید تداخل دارد و نباید با دوز بالا به مدت
طولانی مصرف شود (4).
منع مصرف: در بارداری و شیردهی با دوزهای
بالا مصرف نشود (4).
ترکیبات شیمیایی: فلاونوئید،
پلی پپتید، آمین (استیل کولین، تیرامین، هیستامین)، کاروتنوئید، اسانس، گلیکوزید
روغن خردل (سینیگرین)، ویتامین (K, C) (3، 4).
نحوه و میزان مصرف:
1- دم کرده: 4-1 گرم گیاه خشک شده، سه بار در روز میل شود.
2- عصاره مائی: 4-1 میلی‌لیتر به نسبت 1:1 در الکل 25%، سه بار در روز میل شود (4).
مصرف غذایی: برگها به عنوان سالاد و دانه‌ها
برای درست کردن نان استفاده می‌شود (5).
نام تجاری دارو ساخته شده از گیاه:
Ger.:
Styptysat (6).
منابع: