سیر (1)

Allium sativum L

Family: Liliaceae (Per), Amaryllidaceae (Rec)

Synonyms: Allium arenarium Sadler ex Rchb

English name: Garlic, Cherlys tracle

 

ریخت شناسی گیاه: گیاه چند ساله، ارتفاع 100-30 سانتیمتر. گلها به رنگ صورتی کم رنگ یا سبز متمایل به سفید. هر پیاز (Bulb) آن شامل 20-80 پیازچه می‌باشد (2).

محل رویش: در اغلب نواحی ایران بخصوص نواحی شمالی بصورت کاشته شده وجود دارد (3، 4).

زمان برداشت قسمت مورد استفاده: زمان برداشت محصول از اواخر تیر تا مهر ماه می‌باشد (3).

قسمت مورد استفاده: پیاز (2).

کاربرد درمانی: از مهمترین اثرات درمانی آن می توان به خاصیت ضد باکتری و ضد سرطانی آن اشاره کرد. همچنین دارای اثرات ضد فشارخون ، پادزهر مسمومیت با فلزات سنگین ، تعدیل کننده ی سیستم ایمنی ، محافظت کننده ی کبد ، ضد آرتریت ، کاهنده چربی و قند خون است  همچنین خلط آور، ضدگرفتگی عضلانی، ضدعفونی کننده، ضدباکتری، ضدویروس، افزایش دهنده گلبول سفید و ضدکرم است. بطور سنتی جهت درمان برونشیت مزمن، سرماخوردگی راجعه، سیاه سرفه و آسم ناشی از برونشیت مصرف می‌شود (5و6و7).

آثار فارماکولوژیک مشاهده شده: مهار کننده سنتز لیپیدها، کاهش دهنده فشار خون، مهار کننده تجمع پلاکتی، کاهش دهنده گلوکز و افزایش دهنده فیبرینوژن سرم می‌باشد و اثرات آنتی ترومبولیتیک نیز دارد (5). مطالعات نشان داده است که سیر با اثر مستقیم روی عضلات صاف دیواره ی عروق باعث وازودیلاتاسیون عروق محیطی می گردد. به نظر می رسد این دارو با باز نمودن کانال های پتاسیم موجب هیپرپلاریزه شدن پتانسیل غشاء و وازودیلاتاسیون عروق می گردد. همچنین مطالعات آزمایشگاهی که با عصاره ی آبی ، عصاره ی الکلی و پودر سیر انجام پذیرفته نشان داده است که سیر از طریق فعال کردن نیتریک اکساید سنتتاز باعث افزایش تولید نیتریک اکساید و در نتیجه پایین آمدن فشار خون می گردد(8).

احتیاط مصرف: با داروهای ضدانعقاد و کاهش دهنده‌های قند خون تداخل دارد و خاصیت ضدانعقادی داروهای ضدالتهاب نظیر آسپیرین را تشدید می‌کند. سیر با اسیدهای چرب موجود در روغن ماهی اثر سینرژیسم دارد. در صورت مصرف خام، سیر باعث تحریک دستگاه گوارش می‌شود (5). سیر اثر ضدخستگی نیز دارد (6). مصرف مقادیر زیاد سیر یا مصرف با معده ی خالی ممکن است اختلالات گوارشی نظیر سوزش معده ، تهوع ، استفراغ و اسهال ایجاد نماید. همچنین در افراد حساس ، واکنش آلرژیک مانند درماتیت تماسی و حملات آسم با مصرف سیر گزارش شده است. این فرآورده در افراد حساس به سیر و افراد مبتلا به زخم های حاد دستگاه گوارش ممنوعیت مصرف دارد. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که سیر موجب انقباضات رحمی می گردد و مصرف مطمئن آن در دوران بارداری و شیردهی به اثبات نرسیده است. لذا توصیه می شود در این دوران مصرف نگردد. مصرف زیاد سیر خشک (4 گرم در روز) موجب یبوست ، استفراغ ، و اختلالات معده و روده شده ، و مصرف سیر تازه (30 گرم) موجب کم خونی شدید می گردد (7و9)

منع مصرف: در زمان شیردهی و بارداری توصیه نمی‌شود (5).

ترکیبات شیمیایی: اسانس (آلی سین)، مواد معدنی، ویتامین، آنزیم (آلنازوپراکسیداز)،‌پروتئین، چربی، آمینواسید، پروستاگلاندین (2، 5).

نحوه و میزان مصرف:

1- دانه خشک: 4-2 گرم سه بار در روز میل شود (5).

2- تنتور: به نسبت 1:5 در الکل 45%، 4-2 میلی‌لیتر سه بار در روز میل شود (5).

3- روغن: 12/0-03/0 میلی‌لیتر، سه بار در روز میل شود (5).

مصرف غذایی: مصارف غذایی بسیاری دارد (5).

 

نام تجاری دارو ساخته شده از گیاه:

Aust.: Kwai; Fr.: Past Ail; Thirial; Ger.: Alliosan; Beni – cur; Carisano;

Uk.: Garlimega; Kwai; Kyolic (7).

منابع:

1- مظفریان، ولی الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391

2- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 56

3- صمصام شریعت، هادی. پرورش و تکثیر گیاهان دارویی. مانی، 1374: 297

4- امامی، احمد. شمس اردکانی، محمد رضا. مهرگان، ایرج. فرهنگ مصور گیاهان دارویی. مرکز تحقیقات طب سنتی و مفردات پزشکی . دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، 1383: 104

5- Gorinsteina S, Leontowiczb M, Leontowiczb H, Najmanb K, Namiesnikc J, Parkd YS, et al. 
Supplementation of garlic lowers lipids and increases antioxidantcapacity in plasma of rats. Nut 
Res. 2006; 26(7): 362-8. 

6- Mohamed MS, Abdel- Kader MM, Kassem SS. Effect of dietary garlic and onion on liver and 
tibial mineral concentrations in omega-3 fatty acids rich oil fed rats. Agric Biol J N Am. 2011; 
2(5): 745-51. 

7- Heidari M, Norooz-Zadeh R, Abbasi M. The use of herbal drugs in cardiovascular diseas : A review article,cardiovascular Nursing journal 2 (2),summer,2013. 

8- RAHMAN, K. & LOWE, G. M. Garlic and cardiovascular disease: a critical review. The .2006 .Journal of nutrition, 136, 736S-740S. 

9- ASHRAF, R., KHAN, R. A. & ASHRAF, I. Garlic (Allium sativum) supplementation with standard antidiabetic agent provides better diabetic control in type 2 diabetes patients. Pakistan .2011. journal of pharmaceutical sciences, 24.